ختلال دو قطبی در حقیقت یک بیماری مرتبط با بهداشت روانی است که باعث تغییرات خلقی شدیدی که شامل تغیرات روحی و رفتاری ناپایدار در افزایش احساس(شیدایی یا هیپومانیا) و پایین آمدن سطح واکنش و ابراز احساسات (افسردگی) میباشد.
به طور معمول مبتلایان به بیماری دو قطبی همواره در یکی از حالات روحی شیدایی یا افسردگی به سر میبرند. بنابراین هنگامی که در فاز روحی نامساعد هستند؛ دارای احساسات شدید افسردگی، غمگینی و یا ناامیدی هستند و از این سو علاقه و لذت خود را برای شرکت در بیشتر فعالیتها از دست میدهند. هنگامیکه خلق و خوی آنها به سمت فاز شیدایی یا هیپومانیا تغییر مییابد؛ ممکن است احساس سرخوشی، انرژی زیاد یا تحریک پذیری غیرمعمول داشته باشند. این تغییرات خلقی میتواند بر روی خواب، میزان انرژی، سطح فعالیت، قضاوت، رفتار و توانایی تفکر بیماران مبتلا به بیماری دو قطبی تأثیر بگذارد.
تغییرات خلقی در این بیماران ممکن است به ندرت یا چندین بار در سال رخ دهد. بیشتر افراد در فازهای مختلف این بیماری برخی علائم عاطفی را شدیدتر از حد معمول و نرمال را تجربه میکنند؛ و برخی دیگر ممکن است حتی هیچ علائمی را تجربه نکنند.
اگرچه بیماری دو قطبی یک بیماری مادام العمر و همیشگی است؛ اما مبتلایان میتوانند با دنبال کردن یک برنامه درمانی، تغییرات خلقی و سایر علائم خود را کنترل کنند. در برخی موارد نیز بیماری اختلال دو قطبی با داروها و مشاوره روانشناسی (روان درمانی) بهبود نسبی پیدا میکند.
علت دقیق اختلال دو قطبی ناشناخته است. اما عوامل مختلفی ممکن است در این امر دخیل باشند؛ از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- تفاوتهای بیولوژیکی
به نظر میرسد افراد مبتلا به اختلال دو قطبی تغییرات مغزی پیچیدهای دارند. اهمیت این تغییرات هنوز نامشخص است. اما در نهایت ممکن است به تعیین علل بروز بیماری دو قطبی کمک فراوانی کند.
- ژنتیک
بروز اختلال دو قطبی در افرادی که خویشاوند درجه یکشان مانند خواهر، برادر یا پدر و مادر مبتلا به بیماری دو قطبی دارند؛ بیشتر دیده میشود. محققان در حال تلاش برای یافتن ژنهایی هستند که ممکن است در ایجاد اختلال دو قطبی به شکل موروثی نقش داشته باشند.